ราชบัณฑิตเสวนา (95) ธรรมาภิบาลต้องมีทั้งพิมพ์เขียวและพิมพ์น้ำเงิน จะสร้างอาคารใหญ่ราคาแพงต้องมีพิมพ์เขียว (blue print) จะปฏิรูปประเทศต้องมีทั้งพิมพ์เขียวและพิมพ์น้ำเงิน (blue print) ฝรั่งใช้ blue print คำเดียวแต่แปลเป็นภาษาไทยได้ 2 คำ พลเอกกิตติศักดิ์ รัฐประเสริฐ ได้เผยแพร่แล้วเผยแพร่อีก หลักธรรมาภิบาล 6 ประการของท่านอันประกอบด้วย 1.หลักคุณธรรม (Principle of Morality) 2.หลักนิติธรรม… Read more “ธรรมาภิบาลต้องมีทั้งพิมพ์เขียวและพิมพ์น้ำเงิน”

อย่าหนีเสือปะจระเข้ เห็นมีความพยาายามมากมายที่จะนิยามให้ได้รัฐธรรมนูญที่ดี มีความคิดเห็นเสนอกันหลากหลายซึ่งก็ดีๆทั้งนั้นก็อยากจะสรุปเป็นหลักการเชิงปรัชญาไว้บ้าง กฎหมายคือกติกาของสังคม เหมือนกติกาฟุตบอลมีไว้สำหรับให้การเล่นฟุตบอลเป็นการแสดงความสามารถของนักกีฬาและให้ความบันเทิงแก่ผู้ชมความสามารถ หากกติกาเคร่งครัดหยุมหยิมมากเกินไป แม้จะสามารถแสดงความสามารถของผู้เล่นได้ชัดเจน แต่ก็ไม่เปิดช่องโหว่ให้ใช้ไหวพริบได้เลย ผู้ชมก็คงไม่รู้สึกสนุกสนานและบันเทิงเท่าที่ควร และถ้าเปิดช่องโหว่จนผู้เล่นรู้สึกคุ้มที่จะเล่นผิดกติกา ก็คงไม่เปิดโอกาสให้ผู้เล่นได้แสดงฝีไม้ลายมือได้มากนักและตัดสินความเก่งได้ยาก เพราะผู้เล่นจะมุ่งแต่จะหาทางเอาเปรียบกันจากการเสี่ยงผิดกติกา กฎหมายคือกติกาการอยู่ร่วมกันในสังคมเดียวกันก็เช่นกัน หากมีช่องโหว่ให้เอาเปรียบกันได้จนน่าเกลียด คนไม่กลัวความน่าเกลียดก็จะจ้องใช้ช่องโหว่เพื่อการได้เปรียบแทนการสร้างสรรค์ด้วยฝีมือ และหากปิดช่องโหว่มากไปจนกระดิกตัวไม่ได้เลย สังคมนั้นจะขาดการสร้างสรรค์อย่างมหันต์ ทางสายกลางที่พอดิบพอดีเป็นสิ่งพึงปรารถนาอย่างยิ่ง รัฐธรรมนูญเป็นเพียงนโยบายแห่งกติกา ไม่ควรยาวยืดยาดจนดูเหมือนทำหน้าที่เป็นกฎหมายเสียเอง รัฐธรรมนูญจึงควรยาวเท่าที่จำเป็น และสั้นเท่าที่ต้องการ คือไม่สั้นเกินไปจนไม่ครอบคลุม และไม่ยาวเกินไปจนไม่เป็นนโยบาย กรณีอื้อฉาวเรื่องการค้ำประกันทุนการศึกษาและถูกเบี้ยว ทุนเป็นของรัฐบาลหรือหน่วยงานของรัฐบาล รัฐบาลไทยก็คือประชาชนคนไทยส่วนหนึ่งที่ขันอาสาทุ่มเทความรู้ความสามารถและเวลาเพื่อขจัดทุกข์บำรุงสุขของประชาชนคนไทยที่เหลือทั้งหมด… Read more “ราชบัณฑิตเสวนา (93)”

เขาคิดว่าเมธีเล่าจื๊อสอนไว้อย่างนั้นและเขาก็มีความสุขที่จะปฏิบัติอย่างนั้นและมีความสุขกับมันไปวันละวันโดยไม่หวังอะไรไปมากกว่านั้น

ราชบัณฑิตเสวนา (91) กีรติ บุญเจือ วิจัยบูรณาการสมบูรณ์ ห้วงนี้ผมออกต่างจังหวัดบ่อย ในนามของคณะทำงานของสถาบันสหวิทยการในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ซึ่งราชบัณฑิตยสภารับสนองพระนโยบาย ปัญหาที่ต้องไปชี้แจงก็คือ วิจัยอย่างไรให้เป็นสหวิทยการแบบบูรณาการสมบูรณ์ ต้องเริ่มด้วยปรัชญาครับก็จะเห็นชัด เป็นธรรมชาติของมนุษย์เหมือนกันทุกคนว่าทำอะไรต้องการความสุขแท้ ความสุขแท้ของมนุษย์คือการได้ตอบสนองสัญชาตญาณของปัญญาคือ การสร้างสรรค์ ปรับตัว ร่วมมือและแสวงหา สัญชาตญาณอื่นจะตอบสนองได้อย่างมีความสุขแท้ก็โดยตอบสนองนโยบายของปัญญาเท่านั้น มันเป็นสัจธรรมความจริงที่ไม่เข้าใครออกใคร เพราะมันอยู่ในธรรมชาติของมนุษย์ ใครทำใครได้ ไม่ทำก็ไม่ได้ มันเป็นสัจธรรมที่ไม่รับฟังข้อแก้ตัวใดๆทั้งสิ้น การศึกษาวิจัยทั้งหลายจึงต้องทำเพื่อความสุขของตนเองและ/หรือผู้อื่น มิฉะนั้นก็ไม่รู้จะหาความชอบธรรมได้จากไหน แต่อาจจะไม่บูรณาการ หากต้องการให้บูรณาการสมบูรณ์ก็ต้องเข้าข่ายดังต่อไปนี้ 1.ต้องสร้างสรรค์… Read more “ราชบัณฑิตเสวนา (91)”

ราชบัณฑิตเสวนา (87) กีรติ บุญเจือ ราชบัณฑิต good faith/bad faith ในศาสนาและปรัชญา มีคำถามมาว่า 2 คำนี้มีความหมายอะไรมากกว่า ศรัทธาถูก/ผิดหรือไม่ คำ2 คำนี้ไม่ใช่ศัพท์ศาสนาไม่มีความหมายอะไรเป็นพิเศษในวิชาศาสนาถ้านำเอาไปใช้ในศาสนาก็มีความหมายธรรมดาๆ ตามสำนวนภาษา แต่ถ้าใช้ในปรัชญามีความสำคัญเป็นพิเศษ good faith, bonne foi, buonafede แปลมาจากภาษาละตินว่า bona fide ซึ่งน่าจะแปลเป็นภาษาของเราได้ว่า “ด้วยความสำคัญผิดที่ดี”… Read more “ราชบัณฑิตเสวนา ตอนที่ 87”

ราชบัณฑิตเสวนา (90) กีรติ บุญเจือ ราชบัณฑิต Idol กับ Icon คำ “idol” มาจากภาษากรีก eidolon  แปลว่าภาพ มาจาก eidos มโนคติ เช่น โลกแห่งมโนคติของเพลโทว์ แปลงเป็นละตินว่า idea อังกฤษทับศัพท์ละตินว่า idea ส่วน eidolon แปลงเป็นละตินว่า idola กลายเป็นอังกฤษว่า… Read more “ราชบัณฑิตเสวนา ตอนที่ 90”