ปรัชญาสวนสุนันทา Ph.D Philosophy & Ethics
ปรัชญาเป็นเรื่องของชีวิตประจำวัน
ต้นกำเนิดของอาณาจักรเปอร์เซีย จากหลักฐานโบราณคดีระบุว่า เมื่อ 15,000 ปีก่อน มีชนเผ่าล่าสัตว์เข้ามาตั้งถิ่นฐานบริเวณที่ราบสูงอิหร่าน ที่ตั้งประเทศอิหร่านปัจจุบัน และพัฒนาเป็นสังคมเกษตรกรรมขึ้น
ตลอดเวลากว่า 2,500 ปี ที่ราบสูงอิหร่านถูกรุกรานซ้ำแล้วซ้ำเล่าจากชนเผ่าต่างๆ จนกระทั่ง 500 ปีก่อนคริสตกาล อาณาจักรเปอร์เซียก็เป็นปึกแผ่นภายหลังกษัตริย์ไซรัสมหาราช แห่งราชวงศ์อาเคเมเนียน พิชิตพวกมีเดียลงได้
ปัญญาชนคือข้าเก่าเต่าเลี้ยงของอำนาจสูงสุดของสังคม
ฟูโกต์ (Michel Foucault) ได้แสดงว่าจิตที่ขีปนา (project) ความเป็นจริงและความจริงให้กับสังคมนั้นคือความต้องการของผู้มีอำนาจในสังคมที่ขีปนาออกมา โดยผ่านทางปัญญาชนของแต่ละยุคแต่ละสมัย ซึ่งดูเหมือนจะเป็นผู้กำหนดความคิดของสังคม แต่ปัญญาชนเหล่านี้ล้วนแต่เป็นขุนนางหรือได้รับการอุปถัมภ์จากผู้มีอำนาจ เช่น ตระกูลพ่อค้า ตระกูลขุนนางหรือราชวงศ์ ซึ่งเป็นโครงสร้างที่ประสานและสืบเนื่องกันมาอย่างยาวนาน มีการเสริมความเข้มแข็งด้วยการประสานสัมพันธ์ระหว่างกันและกลายเป็นระบบที่ค้ำจุนระบบสังคมในยุคสมัยต่างๆไว้
อ.ดร.สิริกร อมฤตวาริน
…
เมื่อน้อมนำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ในระดับปัจเจกบุคคล แต่ละบุคคลย่อมตีความปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได้แตกต่างหลายหลาย หากแต่อยู่ในเกณฑ์ของปรัชญหลังนวยุคสายกลางคือ การพัฒนาคุณภาพชีวิตเพื่อความสุขแท้ตามสัญชาตญาณปัญญา และพิจารณาการกระทำต่างๆ ด้วยองค์ประกอบคุณธรรม 4 คือ ประกอบด้วยความรอบคอบ ความกล้าหาญ ความพอเพียงและการแบ่งปัน และ หลักเมตตา 6 เขาย่อมก้าวไปบนเส้นทางของการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเขาเอง
Continue reading “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง: การประยุกต์ใช้ในระดับครอบครัว”
ทรรศนะของนักปรัชญาตะวันตก เชื่อว่า “ความดี” เป็นเรื่องคุณค่าความประพฤติของมนุษย์ ซึ่งเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับ “จริยศาสตร์” เป็นการประเมินค่าความประพฤติของมนุษย์ นักปรัชญาที่เชื่อว่า ความดีมีจริงนั้น มีแนวคิดที่แตกต่างกัน 2 กลุ่ม กลุ่มแรกเชื่อว่าความประพฤติเป็นคุณค่าปรนัย (Objective) กล่าวคือ มีจริงในธรรมชาติ และกลุ่มที่สองมีแนวคิดที่เชื่อว่า ความประพฤติเป็นคุณค่าอัตนัย (Subjective) คือ มีอยู่ในความคิดของมนุษย์เท่านั้น
ปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง (Moderate Post modern Philosophy) แนวความคิดของลัทธิหลังนวยุคสายกลาง เชื่อว่า ความเป็นจริงที่อ้างนั้นเป็นเพียงความเชื่อถือทางภาษาเท่านั้น และไม่เชื่อว่ามนุษย์สามารถรู้ความจริงเชิงวัตถุวิสัยได้ ทั้งความรู้ที่ได้เป็นเพียงปรากฏการณ์ที่รับรู้ได้แล้วใช้ความเชื่อทางภาษาเป็นเครื่องมือในการถ่ายทอดสิ่งที่รับรู้ได้อีกทอดหนึ่ง
เหตุการณ์ที่สร้างความระทึกใจแก่คนทั้งโลกไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าการถล่มเมืองฮิโรชิมาด้วยระเบิดปรมาณู เมื่อวันที่ 6 สิงหาคม พ.ศ. 2488 (ค.ศ. 1945) ก็คือการที่กำแพงเบอร์ลินถูกเจาะทะลุโดยไม่เสียเลือดเนื้อเมื่อวันที่ 9 พ.ย. 2532 (ค.ศ.1989) คือ 44 ปีต่อมา อันถือได้ว่า เป็นวันสิ้นสุดสงครามเย็นที่สร้างความหวาดผวาแก่คนทั้งโลกที่มีอารมณ์ค้างแขวนอยู่บนเส้นด้ายว่าสงครามโลกครั้งที่ 3 จะระเบิดขึ้น ณ วินาทีใดก็ได้ เพราะถ้าสงครามดังกล่าวเกิดขึ้นจริงวันนั้นก็จะเป็นจุดจบของมนุษยชาติ เพราะผู้ที่อยู่ในข่ายของความขัดแย้ง รู้สึกมั่นใจว่า ตนจะต้องสูญเสียชีวิตไปพร้อมกับคนดีและสิ่งดีทั้งหลายที่อารยธรรมของมนุษยชาติได้สะสมมา การที่ต้องรอความตายฉับพลันโดยไม่รู้วันและเวลาอย่างนี้ ย่อมสร้างความเครียดแก่คนทั่วโลกไม่มากก็น้อย มีการจัดปาฐกถากันบ่อย ๆ เพื่อเตือนความจาว่าไม่มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน
Continue reading “ฮันทิงทันกับการอบรมคุณธรรมจริยธรรมแผนใหม่”
สมรรถภาพคิดตามบริบทวัฒนธรรมไทยกับสมรรถภาพคิดของปรัชญาตะวันออก
วัฒนธรรมถิ่นไทยเดิม นับถือภูตผี ทั้งผีดีและผีร้าย ซึ่งในแต่ท้องที่ปัจจุบันนี้ยังมีปรากฏให้เห็นเป็นวัฒนธรรมแต่ละท้องถิ่น ไหว้ศาลทวดเจ้าป่า เจ้าเขา เมื่อได้รับอิทธิพลพระพุทธศาสนาเข้ามาในวิถีคิดที่สอนเรื่องกฎแห่งความไม่เที่ยงแท้ของสรรพสิ่งที่สอนให้รู้จักการยอมรับด้วยการเรียนรู้เรื่องภายในกายของตนเอง ซึ่งเป็นสมรรถภาพคิดตามแนวคิดปรัชญาตะวันออกที่ใช้วิถีคิดแบบปรัชญาอินเดีย แบบพราหมณ์ที่มีความเชื่อพื้นฐานว่า ช่วงเวลาของชีวิตแบ่งออกเป็น 4 ช่วง กล่าวคือ อรรถะ กามะ ธรรมะ และโมกษะ
