ศาสตราจารย์กีรติ บุญเจือ…

การเสวนาให้เกิดผลดีแก่ผู้ร่วมสนทนาทุกฝ่าย ต้องมีศีลเสมอกันละก็พูดกันรู้เรื่องง่าย

มิฉะนั้นก็มีแต่เสียเวลาพูดกันไม่รู้เรื่อง

กีรติ บุญเจือ, 2562

ชาติในอาเซียนส่วนใหญ่ต่างก็มีอารยธรรมที่อวดได้ว่าเป็นอารยธรรมประจำชาติ แสดงออกเป็นวัฒนธรรมประจำชาติได้อย่างมีความหมาย อารยธรรมเป็นสิ่งผู้คนต่างหวงแหนปกปักษ์รักษา แต่วัฒนธรรมติชมกันได้ ตัวอย่างเช่น รัฐบาลเวียดนามมีนโยบายสังคมนิยมแบบเวียดนามเพราะมีอารยธรรมเวียดนามเป็นฐาน รัฐบาลมาเลเซียมีนโยบายภูมิบุตรเพราะมีอารยธรรมมาเลย์เป็นฐาน ฯลฯ ไทยเรามีนโยบายสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ เป็น
วัฒนธรรม ไม่มีอารยธรรมไทยเป็นฐานเหมือนชาติอื่น ๆ ถือว่าไม่เสมอกัน พูดกันหลายเรื่องไม่รู้เรื่องกัน ไม่รู้ว่าทาไม ก็เพราะความปกติที่ไม่เท่ากันนี้เป็นเหตุสาคัญ หากรู้ก็ต้องแก้ที่สาเหตุ ถ้าไม่รู้ ก็แล้วไป ปล่อยไปตามยถากรรม ตามบุญตามกรรม ตามดวงตามชะตาของประเทศและชาติ

Continue reading “Contemporary Thai Philosophy is not Nationalism”

ศ.กีรติ​ บุญเจือ …

ในการพัฒนาแนวคิดเพื่อก่อร้างสร้างปรัชญาไทย (ปัจจุบัน) (contemporary Thai philosophy) เพื่อให้พ้นไปจากประวัติปรัชญาไทย ปรัชญาไทยร่วมสมัยจึงพึงมี 4 ลักษณะ ได้แก่

1. ธรรมชาตินิยม (Naturalism) คือ การยอมรับความเป็นจริงของสิ่งต่าง ๆในโลก ตามระดับความจริงในกรอบของวิชา 5 ระดับ คือ

1. ความจริงระดับระดับคณิตศาสตร์ = จริงตามกฎเกณฑ์เท่าที่สังคมตกลงรับรู้ร่วมกัน
2. ความจริงระดับวิทยาศาสตร์ = จริงตามข้อมูลเท่าที่หาได้
3. ความจริงระดับประวัติศาสตร์ = จริงตามหลักฐานเท่าที่มี
4. ความจริงระดับปรัชญา = จริงตามกระบวนทรรศน์ที่เชื่ออยู่
5. ความจริงระดับศาสนา = จริงตามศรัทธาที่มีต่ออันติมสัจธรรมเท่าที่ตนรู้จากการปฏิบัติธรรม

Continue reading “character of Thai philosophy”

ปรัชญไทย

ศ.กีรติ บุญเจือ

….

การถกเถียงถึงการมีอยู่ของปรัชญาไทยยังคงมีอยู่ในแวดวงวิชาการโดยเหล่านักวิชาการและนักวิจัยในสาขาต่างๆ สำหรับกระแสสำนักคิดปรัชญาสวนสุนันทา โดยศาสตราจารย์กีรติ บุญเจือ นั้นได้ยืนยันว่า ปรัชญาไทยมีอยู่จริง โดยได้เขียนเป็นหนังสือ ปรัชญาไทยฉบับบุกเบิก ในชุดเซนต์จอห์น ปี พ.ศ.2546 และ อรรถปริวรรตปรัชญาไทย ในชุดสวนสุนันทา ปี พ.ศ.2561 และได้เขียนบทความเกี่ยวกับปรัชญาไทยไว้หลายวาระ เช่น วิกฤติของปรัชญาไทย ชี้ให้เห็นว่า ท่านมีความสนใจในปรัชญาไทย และมีทรรศนะว่า ปรัชญาไทยต้องเป็นความคิดใหม่ของคนไทย อาจมีความคิดเกี่ยวกับพุทธปรัชญา ปรัชญาอิสลาม ปรัชญาคริสต์และปรัชญาสากลระบบใดๆ ร่วมด้วยก็ได้ แต่สิ่งสำคัญคือ การเข้าใจพื้นฐานความคิดของคนไทยที่ไม่ได้สนใจจะสร้างความคิดอย่างเป็นระบบ แต่มักจะรับระบบความคิดต่างๆ เข้ามาเพื่อใช้อธิบาย-สาธยายในสิ่งที่สนใจ ยิ่งอธิบายได้ดีก็จะได้รับความนิยม ทั้งนี้ อภิปรัชญาของปรัชญาไทยที่น่าสนใจที่สุดคือ ขวัญ ซึ่งไม่ใช่จิตและไม่ใช่สสาร แต่เป็นองค์ประกอบของชีวิต ในขณะเดียวกัน ขวัญอาจมองได้ว่าเป็นระดับคุณภาพของปัญญา (สติ) ของมนุษย์ Continue reading “foundation of Thai philosophy”

อ.ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต

…

ปรัชญาแห่งการแบ่งปัน

แบ่งปัน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 ให้ความหมายว่า “แบ่งส่วนให้บ้าง แบ่งให้บางส่วน” ทั้งนี้ ความหมายตรงกันกับภาษาอังกฤษว่า distribute, allot, apportion, parcel out, share out เป็นต้น จากความหมายทางภาษานี้แสดงให้เห็นว่า แบ่งปันมีความหมายโดยนัยได้หลากหลายไม่น้อย Continue reading “แบ่งปัน”

พ.อ.ดร.ไชยเดช แก่นแก้ว

…

คำตอบทางปรัชญาสำหรับปรัชญาความสุขในปัจจุบันโดยการใช้วิจารณญาณด้วยกระบวนทรรศน์ปรัชญาที่เป็นความเชื่อพื้นฐานที่มีในจิตใจของมนุษย์ทุกคน เป็นสมรรถนะเข้าใจและเชิญชวนให้เจตจำนงตัดสินใจตามเกณฑ์วิทยาของกระบวนทรรศน์นั้น ผู้ที่อยู่ในกระบวนทรรศน์ใดย่อมมีทัศนคติต่อแง่มุมต่างๆ ของชีวิต ค่านิยม การพัฒนาวัฒนธรรมและอารยธรรมของมนุษยชาติที่สอดคล้องกับกระบวนทรรศน์ปรัชญานั้น ย่อมได้คำตอบใหม่ที่ว่ากระบวนทรรศน์ปรัชญาหลังนวยุคสายกลางมีมุมมองว่า

การพัฒนาคุณภาพชีวิตเป็นสารัตถะของกระบวนทรรศน์ปรัชญาหลังนวยุค

Continue reading “การพัฒนาคุณภาพชีวิตตามหลักปรัชญาหลังนวยุคสายกลาง”

หากยอมรับว่า มนุษย์มีองค์ประกอบพื้นฐาน 2 ส่วน คือ กายและจิต ความสุขแท้ตามความเป็นจริงของมนุษย์มีทรรศนะที่แตกต่างกัน  สำหรับบริบทวัฒนธรรมไทย ความดีงามที่ให้ความสุขแก่ชีวิต ในทรรศนะของพระพุทธศาสนา ความสุขหรือประโยชน์ในการกระทำความดี มี 3 ประการ คือ ประโยชน์ขั้นตาเห็น ประโยชน์ขั้นเลยตาเห็น และประโยชน์ขั้นจุดหมายสูงสุด

Continue reading “ความดีงามกับความสุขแท้ตามความเป็นจริง”