อ.ดร.สิริกร อมฤตวารินน … มนุษยชาติแสวงหาความสุขในการมีชีวิตที่สุขสบาย การมีชีวิตที่มีความสุขเป็นความคิดแรกสุดของมนุษย์ เพราะต้องทนทุกข์กับสิ่งแวดล้อมมาอย่างยากลำบาก อะไรที่ทำให้มีความสุขได้มนุษย์จึงพากันแสวงหามาใช้มาเสริมเพิ่มเติมกับตัวเพื่อให้ตัวเองมีความสุขที่ดี เมื่อขยับฐานะตัวเองมาเป็นพอกินพอใช้ นอกจากปัจจัย 4 ที่มีแล้ว ความอยากทำให้ต้องหาอุปกรณ์อำนวยความสะดวกสบายต่าง ๆ มาทำให้ตนเองมีความสุขเพิ่มขึ้น ความคิดเช่นนี้พัฒนามาจนกระทั่งนักปรัชญายุคโบราณได้ยกให้เห็นว่า ความดีได้แก่ การได้ใช้ชีวิตในโลกนี้อย่างฉลาดให้ได้เปรียบที่สุดจนพอใจ โดยมีสำนักปรัชญาต่างก็พากันเห็นด้วยและขยายออกจนเป็นลัทธิสำคัญ คือ ลัทธิซาฟฟิสม์ ลัทธิรตินิยม ลัทธิเอพพิคิวเริส ทั้งสามลัทธิเน้นการหาความสุข โดยถือเป็นเป้าหมายสูงสุดในชีวิตมนุษย์ อะไรที่เป็นความสุขคือความดีทั้งสิ้น โดยความสุขและความสำราญเป็นสิ่งประเสริฐสูงสุด ด้วยปรัชญานี้ทำให้มนุษย์มีความปรารถนาต่อการมีชีวิตที่สุขสบาย… Read more “ชีวิตที่มีความสุข”
Category: ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
สันโดษของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
อ.ดร.สิริกร อมฤตวาริน … มุมมองหนึ่งของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเน้นความพอเพียงจนถึงระดับสันโดษ สันโดษ แปลว่า ยินดี พอใจ อิ่มใจ สุขใจ กับของของตน จึงมีความหมายที่ครอบคลุมถึงการรู้จักพอ รู้จักประมาณตน ความสันโดษเป็นมงคลข้อที่ 24 ในมงคล 38 ประการ โดยพุทธศาสนาชี้ว่ามงคลเป็นเหตุแห่งความสุข ความก้าวหน้าในการดำเนินชีวิต ความสุขอันเกิดจากความสันโดษนั้น เราไม่ต้องแสวงหาอะไรนอกตัวเรา ไม่ต้องทำอะไรพิเศษไปกว่าสิ่งที่เราทำทุกวันนี้ ทุกสิ่งทุกอย่างเหมือนเดิม เราเพียงแต่เปิดใจให้กว้าง ยอมรับความจริงตามธรรมชาติ ด้วยจิตใจที่เป็นธรรม… Read more “สันโดษของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง”
แบ่งปัน
อ.ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต … ปรัชญาแห่งการแบ่งปัน แบ่งปัน ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2554 ให้ความหมายว่า “แบ่งส่วนให้บ้าง แบ่งให้บางส่วน” ทั้งนี้ ความหมายตรงกันกับภาษาอังกฤษว่า distribute, allot, apportion, parcel out, share out เป็นต้น จากความหมายทางภาษานี้แสดงให้เห็นว่า แบ่งปันมีความหมายโดยนัยได้หลากหลายไม่น้อย
ความสุขคือการมีผลประโยชน์สูงสุด
อ.ดร.สิริกร อมฤตวาริน … มนุษย์โดยทั่วไปย่อมต้องการชีวิตที่มีความสุข ความสะดวกสบาย จากนั้นย่อมต้องการให้มีความสุขสะดวกสบายให้นานที่สุด จึงต้องการความมั่งคั่ง ความมั่นคง ดังนั้น ย่อมต้องพิจารณาว่าเมื่อได้ลงแรงทำสิ่งได้ย่อมต้องประเมินแล้วว่าได้ผลตอบแทนที่จะกลับมาแก่ตนเองคุ้มค่าหรือมากที่สุด ความสุขเช่นนี้ เมื่อมองตามรตินิยมและประโยชน์นิยมแล้ว ก็คือ ความสุขในการได้รับผลประโยชน์สูงสุดและผลประโยชน์สูงสุดนั้นก็คือการได้ถือครองทรัพย์สินเป็นส่วนตน
ปรัชญาศึกษา: บทที่ 10 ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
ความเป็นมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงเห็นว่าแนวทางการพัฒนาประเทศไทยที่เน้นการขยายตัวทางเศรษฐกิจเป็นหลักแต่เพียงอย่างเดียวอาจจะเกิดปัญหาได้ การพัฒนาประเทศในช่วงระยะเวลากว่าเกือบครึ่งศตวรรษนี้ ได้สร้างความเจริญทางวัตถุอย่างมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งระบบโครงสร้างพื้นฐาน ซึ่งถือเป็นปัจจัยสำคัญของการพัฒนาประเทศ อย่างไรก็ตาม ภายใต้กระบวนการพัฒนาที่ขาดสมดุลและขาดการพิจารณาปัญหาอย่างเป็นองค์รวม ทำให้การพัฒนาในส่วนอื่นไม่สามารถก้าวทันความเจริญทางวัตถุ
ความเหลื่อมล้ำจากรุ่นสู่รุ่น
โจเซฟ สติกลิตซ์ (Joseph Stiglitz, born 1943) นักเศรษฐศาสตร์รางวัลโนเบลปี 2001 เสนอมุมมองต่อการมีชีวิตที่ดีไว้ในเชิงกระทบกระเทียบว่า “การเลือกที่สำคัญที่สุดในชีวิตของเราคือ การเลือกเกิดมาในพ่อแม่ ที่มีสถานภาพทางเศรษฐกิจสังคมเพียงพอที่จะสนับสนุนให้เราเป็นคนที่มีศักยภาพอย่างที่เราควรมี”
สอนคุณธรรมอย่างไรให้ธำรงสามัคคี
ศ.กีรติ บุญเจือ (2550, 2559) : การหาเนื้อหาคุณธรรมจริยธรรมมาสอนกันตามอัธยาศัยนั้นไม่ยากขอให้มีอุดมการณ์อยู่ในใจ ก็หาเนื้อหาตอบสนองได้มากมาย มีผู้มุ่งมั่นทำการมากมายหลายรูปแบบแล้วทั้งที่ทำกันในแต่ละศาสนาและที่ทำร่วมกันระหว่างศาสนา ทั้งที่ทำกันในแต่ละอุดมการณ์และรวมหลายอุดมการณ์ แต่ทำอย่างไรจึงส่งเสริมสามัคคีและธรรมาภิบาลไปด้วยในตัวอย่างแท้จริง หลังจากถกเถียงกันอย่างถึงพริกถึงขิง จึงได้ผลสรุปออกมาว่า เราต้องเริ่มจาก คุณธรรมจริยธรรมแห่งความเป็นมนุษย์ โดยสร้างความสำนึกให้คนไทยทั้งชาติเสียก่อนว่า ทุกคนเป็นคนก่อนจะนับถือศาสนาและการเข้าสู่ฐานะใดในสังคม เราจึงต้องเริ่มจากการสอนให้คนไทยทุกคนตระหนักเสียก่อนว่าทุกคนเป็นคน มีคุณธรรมจริยธรรมกำกับเพื่อการเป็นพลเมืองไทยที่อยู่ร่มเย็น เป็นสุขกับเพื่อนร่วมชาติ ให้ต่างก็มีความสุขด้วยกัน มิฉะนั้นเขาจะไม่ใช่คนที่พึงประสงค์และคนไทยที่พึงประสงค์ ศาสนิกที่พึงประสงค์และมืออาชีพที่พึงประสงค์ ข้อเท็จจริงยืนยันต่อไปว่า คนไทยส่วนมากมีศาสนาประจำใจ จึงเป็น คน+ศาสนา เป็น คนมีศาสนา… Read more “สอนคุณธรรมอย่างไรให้ธำรงสามัคคี”
