ผศ.(พิเศษ) ดร.เอนก สุวรรณบัณฑิต

เมื่อปรารถถึงความเป็นจริงของโลกในทางปรัชญามีหลักการ 2 อย่างที่มักจะเข้าใจว่าเหมือนกัน แต่ก็แตกต่างกัน นั่นคือ เอกภาพในความหลากหลาย (unity in diversity) และ ความหลากหลายในเอกภาพ (diversity in unity) ซึ่งกระแสของโลกปัจจุบันมุ่งไปที่เอกภาพในความหลากหลาย ด้วยเห็นว่า ความเป็นจริงต่างๆ ของโลกและสังคมโลกปรากฎความหลากหลาย จึงต้องกำกับหรือเน้นย้ำความเป็นเอกภาพเพื่อไม่ให้เกิดความแตกต่างจนนำไปสู่ความขัดแย้ง

ปรัชญไทย

ศ.กีรติ บุญเจือ

….

การถกเถียงถึงการมีอยู่ของปรัชญาไทยยังคงมีอยู่ในแวดวงวิชาการโดยเหล่านักวิชาการและนักวิจัยในสาขาต่างๆ สำหรับกระแสสำนักคิดปรัชญาสวนสุนันทา โดยศาสตราจารย์กีรติ บุญเจือ นั้นได้ยืนยันว่า ปรัชญาไทยมีอยู่จริง โดยได้เขียนเป็นหนังสือ ปรัชญาไทยฉบับบุกเบิก ในชุดเซนต์จอห์น ปี พ.ศ.2546 และ อรรถปริวรรตปรัชญาไทย ในชุดสวนสุนันทา ปี พ.ศ.2561 และได้เขียนบทความเกี่ยวกับปรัชญาไทยไว้หลายวาระ เช่น วิกฤติของปรัชญาไทย ชี้ให้เห็นว่า ท่านมีความสนใจในปรัชญาไทย และมีทรรศนะว่า ปรัชญาไทยต้องเป็นความคิดใหม่ของคนไทย อาจมีความคิดเกี่ยวกับพุทธปรัชญา ปรัชญาอิสลาม ปรัชญาคริสต์และปรัชญาสากลระบบใดๆ ร่วมด้วยก็ได้ แต่สิ่งสำคัญคือ การเข้าใจพื้นฐานความคิดของคนไทยที่ไม่ได้สนใจจะสร้างความคิดอย่างเป็นระบบ แต่มักจะรับระบบความคิดต่างๆ เข้ามาเพื่อใช้อธิบาย-สาธยายในสิ่งที่สนใจ ยิ่งอธิบายได้ดีก็จะได้รับความนิยม ทั้งนี้ อภิปรัชญาของปรัชญาไทยที่น่าสนใจที่สุดคือ ขวัญ ซึ่งไม่ใช่จิตและไม่ใช่สสาร แต่เป็นองค์ประกอบของชีวิต ในขณะเดียวกัน ขวัญอาจมองได้ว่าเป็นระดับคุณภาพของปัญญา (สติ) ของมนุษย์ Continue reading “foundation of Thai philosophy” →

อ.ดร.เมธา หริมเทพาธิป

…

กระบวนทรรศน์ 5 เป็นทั้งหลักปรัชญาที่เป็นประโยชน์ต่อการศึกษาปรัชญาในรูปแบบใหม่ และเป็นทั้งนวัตกรรมทางความคิดที่ถูกวางระบบคิดและเนื้อหาโดย “ศาสตราจารย์กีรติ บุญเจือ” ราชบัณฑิตสาขาปรัชญา Continue reading “กระบวนทรรศน์ 5, สัญชาตญาณ 4, พลัง 4” →