พระครูโอภาสสราธิคุณ (ชาตรี อาสโภ)

จากการศึกษาแนวคิดธรรมาภิบาลกับแนวคิดในพระพุทธศาสนาด้านการปกครอง มักมีจะมีทรรศนะตรงกันว่า มีฐานคิดที่เป็นจุดมุ่งเน้นที่แตกต่างกัน  นั่นคือ ธรรมาภิบาลเป็นหลักการเชิงกฎ มุ่งเน้นระบบ กฎ ในขณะที่พระพุทธศาสนาในด้านการปกครองมุ่งเน้นที่ตัวคน ได้แก่ คุณสมบัติของผู้ปกครอง ในขณะที่เมื่อพิจารณาในระดับบริสุทธิ์แล้ว พุทธธรรมาภิบาล มิได้มีขอบข่ายเพียงเท่านั้น แต่ยังมีธรรมอันเป็นหลักในการประพฤติเพื่ออยู่ร่วมกัน และธรรมอันเป็นพื้นฐานประพฤติดีของแต่ละคน เป็นสำคัญ โดยถือว่า ผู้ปกครองจะต้องเป็นคนดีมีคุณธรรม ทำหน้าที่ปกครองได้อย่างดี จึงจะสามารถปกครองชุมชน สังคม หรือประเทศชาติได้อย่างสันติสุขและเจริญก้าวหน้าได้ ธรรมสำหรับการอยู่ร่วมกันในสังคม ธรรมสำหรับเกื้อกูลในการดำรงอยู่ร่วมกัน และธรรมที่เกื้อกูลในการบำเพ็ญภาวนา

พระครูโอภาสสราธิคุณ (ชาตรี อาสโภ)

คนทั่วไปทำงานทำการต่างๆ ก็เพื่อให้มีเสื้อผ้าสวมใส่ มีข้าวปลาอาหารกิน เลี้ยงปากท้องตนและคนในครอบครัว เพื่อจะได้มีครอบครัวที่สมบูรณ์และอบอุ่น ทำให้ชีวิตที่เรียบง่ายของตนเองผ่านไปอย่างตลอดรอดฝั่ง สิ่งที่ต้องการจากการปกครองจึงเป็นการค้ำประกันการดำรงอยู่เช่นนี้ การค้ำประกันนี้ต้องเป็นระบบและยั่งยืน ทำให้ผู้ปกครองเน้นความสำคัญไปที่ความมั่งคั่งอุดมสมบูรณ์ และความมั่นคงของประเทศ จึงใส่ใจในการสร้าง การผลิตและการใช้ ทั้งสิ่งของ และสถานที่ เพื่อจะแสดงถึงความมั่งคั่ง (wealthy) เมื่อมีความมั่งคั่งและความมั่นคงแล้ว การปกครองเมืองจึงราบรื่น เรียบร้อย อันเป็นอุดมคติ

ดร.พจนา มาโนช

…

        การนิยามคอร์รัปชั่นเป็นการนิยามเฉพาะหน่วย (definition in particular) ซึ่งทำให้จะต้องพิจารณาเรื่องการคอร์รัปชั่นในมุมมองที่กว้างที่แตกต่างกันในแต่ละบริบท สังคม วัฒนธรรม และผลลัพธ์ของการกระทำ ซึ่งย่อมเป็นปัญหาสำคัญสำหรับผู้ที่สนใจในประเด็นคอร์รัปชั่น เมื่อมองผ่านอรรถปริวรรต พบว่า คอร์รัปชั่นเป็นการทับศัพท์ในภาษาอังกฤษ Corruption มาจากภาษาลาตินว่า Corruptus มีรากคำมาจากคำว่า rumpere ที่แปลว่า destroy-ทำลาย กับ spoil-ปล่อยปละละเลย ซึ่ง 2 คำนี้เป็นเสมือน “ภาวะ” ที่สามารถแสดงให้เห็นความหมายในเชิงบริบทว่า คอร์รัปชั่นเป็นการทำลายระบบที่มีอยู่และเป็นการปล่อยปละละเลยระบบ ทำให้ระบบไม่หย่อนยานไม่เป็นไปตามที่ระบบควรจะเป็น มุมมองของคอร์รัปชั่นจึงแบ่งออกเป็น  2 บริบท ได้แก่ บริบทสากลและบริบทสังคมไทย ดังนี้ Continue reading “corruption and definition” →

ความเป็นมาของธรรมาภิบาล

ธรรมาภิบาล เป็นศัพท์ประดิษฐ์ที่นักวิชาการไทยได้บัญญัติขึ้นใช้จากคำว่า Good Governance  โดยมีชุดคำที่ใช้ทดแทนกันได้แก่ ธรรมาภิบาล ประชารัฐ ธรรมรัฐ ระบบบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคมที่ดี การปกครองโดยธรรม กรอบการกำกับดูแลที่ดี บรรษัทภิบาล เป็นต้น ซึ่งต่อมาได้มีการตกลงโดยคณะรัฐมนตรี เมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2542 ให้ใช้คำว่า ระบบการบริหารและการจัดการบ้านเมืองที่ดีหรือธรรมาภิบาล ซึ่งใช้กับการบริหารจัดการที่ดีในภาครัฐ Continue reading “ปรัชญาศึกษา: บทที่ 13 ปรัชญาธรรมาภิบาล” →

พจนา มาโนช

…

การคอร์รัปชั่นมักจะเป็นเรื่องของ “การติดสินบน การโกง ทุจริต ผลประโยชน์ อำนาจ การปล่อยปละละเลย ความเอนเอียง การทำผิดระเบียบกติกา และการทำผิดกฎหมาย” เข้ามาเกี่ยวข้องอยู่เสมอ สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่การคอร์รัปชั่น แต่เป็นรากเหง้าที่สามารถนำไปสู่การคอร์รัปชั่นได้เท่านั้น Continue reading “ทรรศนะว่าด้วยคอร์รัปชั่น” →