ethics, meaning of

ethics, meaning of ความหมายของวิชาจริยศาสตร์

ผู้แต่ง : กันต์สินี สมิตพันธ์
ผู้ปรับแก้ : กีรติ บุญเจือ

จริยศาสตร์เป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยอุปนิสัยนิสัยและพฤติกรรมของมนุษย์ ความประพฤติของมนุษย์จะเป็นกระจกเงาส่องให้เราเห็นนิสัยของคนจริยศาสตร์จะช่วยชี้ค่าของมนุษย์โดยการมองทาง อุปนิสัย นิสัยใจคอรวมถึงความประพฤติ ตามที่บุคคลนั้นแสดงออกมาทางกาย วาจา และใจก็เพราะ คำว่า จริยศาสตร์มาจากภาษาสันสกฤตว่า จริย + ศาสตร์

จริย แปลว่า ควรประพฤติ ศาสตร์ แปลว่า ความรู้ จริยศาสตร์ จึงแปลว่าความรู้ที่ควรประพฤติหรือศาสตร์ ที่ว่าด้วยความประพฤติ

ถ้าพิจารณาด้วยดีจะเห็นว่าในสังคมมนุษย์มีทั้งการกระทำที่ถูกและการกระทำที่ผิดมีทั้งคนทำถูกและทำผิดไม่ว่าในกิจการใด ๆ แม้ในการประกอบกิจกรรมอย่างเดียวกัน บางคนทำได้ดี บางคนทำได้ไม่ดีตัวอย่างอาชีพแพทย์ และครู บางคนเป็นแพทย์ที่ดี บางคนเป็นแพทย์ที่เลวบางคนเป็นครูที่ดี แต่บางคนเป็นครูที่เลว

ทำไมจึงเป็นอย่างนั้นจริยศาสตร์จะช่วยไขข้อข้องใจในเรื่องนี้ได้ด้วยจริยศาสตร์พูดเรื่องพฤติกรรมของมนุษย์คนบางคน มีความสามารถสูงมากทางเทคนิคและทางบริหารธุรกิจแต่ความสามารถน้อยเมื่อพูดถึงความสำนึกในคุณค่าทางจิตใจหรือคุณค่าแห่งชีวิตในทางที่ถูกต้องถ้ามนษุย์ศึกษาจริยศาสตร์จะช่วยให้มนุษย์กระทำในทางที่ถูกที่ควรและจะนำสิ่งที่ได้ศึกษามาใช้ให้เป็นประโยชน์แก่ความสามารถที่มนุษย์มีอยู่เดิมนั่นเองทำให้พวกเขาเป็นคนที่สมบูรณ์ ทำให้เข้าใจผู้อื่น เข้ากับคนอื่นได้ดีขึ้นและมีความสุขใจขึ้น

จริยศาสตร์อาจจะทำให้เราทราบแจ่มแจ้งได้ว่าทำไมคนหนึ่งจึงประพฤติดีกว่าคนหนึ่ง ดังนั้น จริยศาสตร์จึงเป็นการศึกษาเกี่ยวกับการประพฤติของบุคคล เพื่อให้ทราบว่าความประพฤติของคนนั้นถูกหรือผิด อันเป็นเรื่องสำคัญยิ่งสำหรับความรู้ของมนุษย์ เพราะเราอาจแสดงความสามารถออกทางวิชาการหรือทักษะทางธุรกิจ หรือในอาชีพที่เราประกอบได้ดี แต่ยังเยาว์ปัญญาไม่รู้จักคุณค่าของตนเองได้ดี จริยศาสตร์จึงเกี่ยวข้องกับวิถีทางปฏิบัติที่ถูกต้องในหน้าที่เพื่อดำรงชีวิตและหลักเกณฑ์ต่าง ๆ โดยเน้นให้รู้แจ้งชัดถึงคุณค่าดังกล่าวเพื่อสร้างสัมพันธ์ที่ดีให้เกิดแก่มวลมนุษย์

ความประพฤติทางศีลธรรมป็นกฎแห่งความดีของชีวิตที่ชีวิตต้องการทำให้ชีวิตสมบูรณ์จิตใจดีงามได้พบกับข้อเท็จจริงและประสบการณ์อันงามทำนองเดียวกับสิ่งที่ร่างกายต้องการคืออาหารที่ดีมีประโยชน์อากาศบริสุทธิ์ น้ำสะอาด การออกกำลังกายตามสมควรไม่ใช่สิ่งเสพย์ติดหรือของมึนเมา ให้แนวทางการปรับตนเอง พัฒนาตนเองเลือกเส้นทางชีวิตที่เหมาะสมแก่ตนเอง